İslam’da Kalbin Önemi…

“İnsanda bir organ vardır. Eğer o sağlıklı ise bütün vücut sağlıklı olur; eğer o bozulursa bütün vücut bozulur. Dikkat edin! O, kalptir”. (Buhârî, Îmân, 39; Müslim, Müsâkât, 107)

Kalp Nedir?

Her şeyden önce kalp nedir, ne demektir? Kalp bir organ mıdır? Eğer bir organ ise sadece insanda mı bulunur? Ya diğer canlılar?

İmam Gazali kalbi şöyle tarif eder;

“Kalp iki mana için kullanılır:

1. Çam kozalağı şeklinde olan bir et parçasıdır ve bu et parçası göğsün sol tarafına konulmuş özel bir et parçasıdır.

İçinde oluğa benzer boşluklar vardır. O boşluklarda simsiyah bir kan bulunur. Burası ruhun kaynağı ve madenidir.

Bu kalp aynı zamanda hayvanlarda da vardır. Hatta ölülerde de vardır.

2. Kalp, rabbani ve ruhani bir lâtife ve inceliktir.

Onun cismanî kalp ile ilişkisi vardır. O lâtife, insanoğlunun hakikatidir. İdrak eden, bilen ve kavrayan odur. Muhatap olan, cezalandırılan, kınanan ve sorumlu tutulan o!

Onun cismanî kalp ile bir ilgisi vardır. İnsanların çoğunun akılları bu ruhî kalp ile cismanî kalbin arasındaki ilişkiyi idrak etmek hususunda hayrete düşmüştür. Çünkü rabbani kalbin cismanî kalple olan irtibatı tıpkı renklerin cisimlerle, sıfatlar ve niteliklerin mevsuflarla olan irtibat ve ilişkisi gibidir veya âleti kullananın âletle ilişkisi gibidir veyahut da oturanın oturduğu yerle ilişkisine benzer”. (İmam Gazali, İhya)

Biz birinci tanımdaki “kalbe” yürek diyoruz.

Kalbin Görevleri

Vücuttaki tüm organlar kalbe bağlıdır, onun emrindedir. Tüm organların duyduğu tüm bilgiler kalpte toplanır. İstikametimizi kalp belirler. İman eden de, kâfir olan da kalptir.

Kalbi temiz olan dine, rabbine uyar. Kirlenmiş, kirletilmiş ve kötü olan ise dinden kaçar. Güzel ahlak, iyi huy hep kalptedir.  İnsanı Allah-u Teâlâ’nın rızasına, sevgisine kavuşturan yol kalptir.

Kalp, sevgi yeridir. İçinde sevgi bulunmayan kalp ölmüş demektir.  Bedenin İslamiyet’e severek ve kolay uyması için, kalbin temiz olması lazımdır.

Meşhur Tabir; Kalp Temizliği

Nefis, kötü isteklerden yani dinin yasakladığı şeylerden kurtarılınca, kalp temizlenir.

Kalbi temizlemek için riyazet ve mücahede lazımdır.

• Riyazet, nefsin isteklerini yapmamaktır. Nefsimiz, haramları, mekruhları ister. Bunlardan kaçmak gerekir.
• Mücahede ise nefsin istemediği şeyleri yapmak demektir. Nefsimiz, iyilik ve ibadet yapmak istemez. İyilik ve ibadet ederek kalbi temizlemelidir!

Kalbin temiz ve nefsin uysal olduğunun alameti, bedenin İslamiyet’e seve seve uymasıdır.

Namaz kılmak, kalbi temizler. Günahların affedilmesine sebep olur. Ama kulluk vazifesi olduğunu düşünmeden, şehvetlerini, dünya çıkarlarını düşünerek kılınan namaz, şartlarına uygun olup, sahih olsa bile, dünyada ve ahirette faydası olmaz. Namaz kılarken, Allah-u Teâlâ’nın büyüklüğünü, Onun emrini yapmayı düşünmek lazımdır. Ancak, böyle kılınan namaz, kalbi temizler, insanı kötülük yapmaktan korur.

Engeller

Kalbi temizlerken dört engel çıkar:

1.  Mal sevgisi: Malın kendisi değil, sevgisidir. Kalbi temizlemek, ahireti kazanmak için malın önemi büyüktür. Fakat mal sevgisi engeldir. Mal sevgisini kalpten çıkarmalıdır!
2. Makam sevgisi: Ahiret nimetlerini elde etmek için makam ve mevki elbette iyidir. Mal gibi makamın da kendisi değil sevgisi engeldir. Hizmet için bir makama talip olmak başka şey, nefsin arzularını tatmin için makam sahibi olmak ayrı şeydir.
3.  Yabancı sevgi: Allah sevgisinden başka her sevgiyi kalpten çıkarmalıdır!
4. Günah: Her günaha tövbe etmelidir! Hadis-i şerifte buyruldu ki:
   “Kim günah işlerse, kalbinde siyah bir nokta hâsıl olur. Tövbe ederse silinir. Günahlara devam ederse, o leke büyüyüp kalbin tamamını kaplar”.

Bu dört engeli aşmak için dört şey gerekir;

1. Çok yememek, helalinden yemek. Hadis-i şerifte buyruldu ki: “Çok yiyip içmekle kalbinizi öldürmeyin”.
   “Haram karıştırmadan, kırk gün helal yiyenin kalbi nurla dolar. Kalbine nehir gibi hikmet akar. Dünya sevgisi kalbinden çıkar”.
2. Çok uyumamak. Çok yiyen çok su içip çok uyur. Çok uyuyan da Kıyamette pişman olur. Hadis-i şerifte buyruldu ki:
   “Allah-u Teâlâ, çok yiyip içeni ve çok uyuyanı sevmez”.
3. Çok konuşmamak. Hadis-i şerifte, “Çok konuşan çok hata eder, çok günah işler. Çok günah işleyen de, Cehenneme gider” buyruldu.
4. Kötülerden uzak durmak. Hadis-i şerifte buyruldu ki:
   “Kişinin dini, arkadaşının dini gibidir, kiminle arkadaşlık ettiğinize dikkat edin”.

Dikkat Edilecek Hususlar

Kalbi karartan günahlardır. Hadis-i Şerif’te Efendimiz buyurdu ki:
“Bir kimse, günah işlediği zaman kalbinde siyah bir nokta hâsıl olur. Eğer tövbe ederse, o leke silinir. Tövbe etmeyip tekrar günah işlerse, o leke büyür ve kalbin tamamını kaplar, kalp, kapkara olur”.

Günahlar kalbi kararttığına göre günaha sebep olacak şeylerden de kaçmak gerekir. Mesela uyku mubahtır. Ancak çok uyumak kalbe kasvet verip günah işlemeye zemin hazırlar. Efendimiz buyurdu ki:
“Üç şey kalbe kasvet verir: Yemeği, uykuyu ve rahat olmayı sevmek.”

Günah işleyince, hemen tövbe ve istiğfar etmelidir. Efendimiz; “Paslanan her şeyin bir cilası vardır. Kalbin cilası “Estağfurullah” demektir” buyurmuşlardır.

Ölümü çok hatırlamak, oruç tutmak da kalplerin pasını siler. Hadis-i Şerif’te buyurdular ki:
“Her ay 3 gün oruç tutanın kalbinin pası temizlenir.”

Kalbin kararmasın

Haram yemek kalbi karartır, hasta eder. Zünnun-i Mısri buyurdu ki:

Kalbin kararmasının dört alameti vardır:
1. İbadetin tadını duymaz.
2. Allah korkusu hatırına gelmez.
3. Gördüklerinden ibret almaz.
4. Okuduklarını, öğrendiklerini anlayıp kavrayamaz.

Muhammed bin Fadl Belhi de buyurdu ki:

Kalbin kararmasına dört şey sebep olur:
1. Öğrendiği ile amel etmemek.
2. Bilmeyerek yapmak.
3. Bilmediklerini öğrenmemek.
4. Başkasının öğrenmesine mani olmak.

 

About the author

Merhaba, ben Adem. Yazmak, kendini ve düşüncelerini paylaşmak hoşuma gidiyor. Bir mali müşavir için belki de anlamsız sözler. Hiçbir zaman standart olamadım, olmak gibi bir isteğim de olmadı. Bir kez geldiysek bu dünyaya, cenneti almadan gitmeyelim.

View the Original article